Z cyklu: nie znam się, to się wypowiem. Żabkowy plagiat.

     

     Nie znam się na prawie autorskim (w przeciwieństwie do takiego np. IP BLOG), a na studiach miałem z niego ledwo 3,5. Nie wiem, gdzie leży granica plagiatu, a gdzie jest jeszcze dozwolone podobieństwo czy inspiracja. Mój zmysł estetyczny jest na poziomie nieprzesadnie rozgarniętego pantofelka, więc też ciężko mi ocenić, na ile podobne są rysunki. Nie mam zamiaru wcielać się w sędziego i skazywać Browar Sulimar i twórców etykiet ich nowych piw wyprodukowanych dla Żabki na 20 lat ciężkich robót i głosić słów o hańbie i wstydzie. Ale tak po ludzku – czy faktycznie możemy stwierdzić, ze te etykiety są „zerżnięte” z etykiet AleBrowaru?

(Jeśli nie wiesz, o co chodzi - w Żabce pojawiła się seria nowych piw o etykietach bardzo podobnych do tych z piw AleBrowaru. W szczególności kontrowersje budzi ta po prawej, zestawiona z Rowing Jackiem:
<KLIK>)

     No dobra. Wstęp przydługi, to teraz będzie krócej: tak. Te etykiety są podobne. I można wskazywać na inny kształt krawatki, na fakt, że butelka Polskiego Chmielu jest zielona, a proporcje białej części napisu do części czarnej są inne. Że postaci na piwie przecież wyglądają zupełnie inaczej. Różnice można mnożyć, ale nie zmienia to faktu, że te etykiety SĄ podobne. Kiedy zobaczyłem je na półce pierwszy raz, skojarzenie było natychmiastowe; a jestem tym bardziej „wyrobionym” klientem, śledzącym ruchy na polskim piwnym rynku i gdyby oto AleBrowar miał rozpocząć współpracę z Żabką, a przede wszystkim wyprodukowałby kilka nowych piw, bym wiedział o tym zanim zobaczyłem w Żabce butelkę Polskiego Chmielu (jakoś tak dziwnie wyszło, że do tej pory trafiłem na trzy piwa z serii Alter Beer – i na każde z nich w innej Żabce). Więc czy można zakładać, że konsument, który już kiedyś spotkał się z piwami AleBrowaru, pomyśli, iż oto ma do czynienia właśnie z piwami od tego kontraktowca? Jak najbardziej. Czy można założyć, że działanie to było celowe? Cóż, można.

Od razu nasuwa się takie skojarzenie:

                              (zdjęcie z www.pl.wikipedia.org)            (zdjęcie z www.leba.pl)

     Ale możemy też pociągnąć sprawę dalej. Pomysł na sporą część polskich etykiet piwnych sprowadza się do rzucenia na środku etykiety nazwy piwa w jakiejś „rozciągającej się” na krańcach czcionce, dorzucenia jakiejś grafiki (korony, szyszek chmielu, kłosów jęczmienia, herbu czy innego przewidywalnego badziewia, ew. zamku albo twarzy), wpakowania tego w owal bądź koło i już, jest etykieta! Dotyczy to zarówno browarów mniejszych, jak i tych największych. I jeszcze druga opcja: napis z nazwą piwa okalający taką grafikę. Raczej nie możemy tutaj mówić o jakiejś szczególnej inwencji twórczej. Ale też nie powiedziałbym, że jest to plagiatowanie; po prostu taka forma piwnej grafiki się, jak widać, upowszechniła. Jednak już od jakiegoś czasu polskie etykiety stają się coraz bardziej fantazyjne; pierwsze etykiety Pinty (obecne też są oryginalne, ale już w inny sposób), starsze od nich niektóre piwa z Browaru Amber (chociażby Koźlak czy Żywe), motywy ze zwierzętami od Kopyra i Widawy czy jakieś fantazyjne postaci na etykietach – jak u AleBrowaru. A do tego dochodzi cała paleta „nowszych” kontraktowców i rzemieślników... Pomysłów, motywów na stworzenie nowych etykiet wciąż jeszcze nie brakuje, nie można stwierdzić, że „wszystko już było” i uznać, że to przypadek lub nawet normę, jak w przypadku "muzyki" pop.

     Ale z drugiej strony – zbyt głośne rozdmuchiwanie sprawy czy straszenie pozwami moim zdaniem jest AleBrowarowi nie na rękę. Popyt na ich piwa i tak jest na tyle wysoki, że reklama nie jest AleBrowarowi niezbędna; a informowanie konsumentów, że oto pojawiła się nowa seria piw w Żabce przysłuży się jedynie zwiększeniu sprzedaży tych drugich. Zagadnięta o te piwa znajoma ajentka Żabki (u niej akurat żadnego „Alter Beer” nie było) nawet nie wiedziała, że jest coś takiego... Druga sprawa: Żabka czy Sulimar na pewno mogą sobie pozwolić na długi, sądowy proces – a zanim on się skończy, rzeczonych piw i tak już w Żabkach dawno nie będzie. Czy może on się w jakikolwiek sposób opłacać AleBrowarowi? Wątpię. I sprawa trzecia, może z lekkim przymróżeniem oka: w niektórych kulturach naśladownictwo oznacza nie plagiat czy chęć podszycia się pod „inspiratora” naszej twórczości, tylko właśnie oddanie mu chwały. Czy gdyby piwa z AleBrowaru były słabe, nudne albo mało popularne, to ktokolwiek zadawałby sobie trud stylizowania swoich etykiet na te alebrowarowe? Więc może lepiej całą sprawę obrócić w żart, oczywiście informować, jaka jest sytuacja, ale nie robić w tej sprawie burzy w szklance wody, tfu, piwa?